Σάββατο 16 Δεκεμβρίου 2023

Ο παππούς μου ο Λευτέρης και ο δικός μου "δωδεκάλογος του Γύφτου".

 


    Για τον έναν παππού μου, που φέρω το όνομά του έχω γράψει μια- δυο φορές με την ευκαιρία της ονομαστικής μας εορτής και για την παρακαταθήκη του.
Για τον άλλο, τον μητρικό παππού μου, που έπαιξε εξίσου σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της κοινωνικής μου ταυτότητας, σκεφτόμουν πως έπρεπε να γράψω κάποια στιγμή κάτι και έλεγα πως θα το κάνω με την ευκαιρία της γιορτής του. 

Ήταν χθες: του Αγίου Ελευθερίου. 
Το όνομά του το έχουν δυο αγαπημένα μου πρώτα ξαδέλφια: ο δικηγόρος και ο γιατρός. Πάντως κι εγώ, χωρίς να έχω το όνομα, του μοιάζω κάπως στη φάτσα... 
Η μοίρα το έφερε μάλιστα χθες βράδι να βρεθώ στον ίδιο χώρο, όπου πριν 30 και πλέον χρόνια είχαμε κάνει για μια ακόμα φορά παρέα και μου είχε πει κάποια πράγματα, που τα θεωρώ ανάμεσα στα διαμάντια της πνευματικής κληρονομιάς μου. 
Επρόκειτο για ένα θάλαμο νοσοκομείου, όπου βρισκόταν σε ένα ακόμα επεισόδειο της βασανισμένης στο τέλος υγείας του. 

    Αλλά ας πάρω τα πράγματα από την αρχή: Ο παππούς μου Ελευθέριος Κ. Κούμας* γεννήθηκε στους Σπαθαραίους Σάμου, κάπου στον Μεσοπόλεμο και ήταν σιδηρουργός το επάγγελμα. Γι' αυτό υπαινίσομαι τον "δωδεκάλο του Γύφτου" του Κ. Παλαμά. Γιατί για μένα,  το γυφταριό του (το σιδηρουργείο του) ήταν ένας από τους δυο - τρεις πρωταρχικούς χώρους που έβαλα τις πνευματικές μου βάσεις. Έτσι ώστε να μπορώ να μαθαίνω και να μορφώνομαι με ελευθερία.  Και νομίζω καλά τα πήγα... 

....Και βλέπω τον εαυτό μου πολλές φορές να έχει μια μεθυστική εσωτερική υπεροχή, όταν του αραδιάζουνε τις εύκολες περγαμηνές αριστείας, τύπου "μπατιστένιας από το σαλόνι":
"Σιγά μην κλάψω, σιγά μη φοβηθώ", εγώ στην έξη μου (habitus) κουβαλάω και ολίγον γύφτο.  Τρέμετε "τα βάρυπνα κοπάδια, απ’ τα ψόφια τα ειδύλλια" , που έλεγε στον δωδεκάλογο και ο εθνικός μας ποιητής. 

    O πατέρας του, ο Κωνσταντής, ο Αμερικάνος, ο προπάππος μου,  πρέπει να είχε ξεχαστεί μετανάστης στα εύφορα λιβάδια κάποιας, αγροτικής μάλλον, Πολιτείας των ΗΠΑ. Όμως, όταν πέθανε η πρώτη του γυναίκα και ένα παιδί του από την Ισπανική γρίπη (έτσι μου έχουν πει), γύρισε να μαζέψει και να αναστήσει τα άλλα τρία παιδιά του. Παντρεύτηκε δεύτερη γυναίκα, την πολύ μικρότερή του, την προγιαγιά μου Ρεγγίνα, την οποία έφτασα να τη γνωρίσω καλά κι εγώ και έκανε άλλα τρία παιδιά, από τα οποία επιβίωσαν τα δύο: Ένα κορίτσι, η Μανδάνη, που έγινε μετά η παπαδιά του παπα Νικόλα του Κρητικού (τρισδιάστατη προσωπικότητα κι αυτός..) και ο παππούς μου ο Λευτεράκης. 

Ελευθέριος από τον αρχηγό μάλλον. Από ότι λέγεται ο Αμερικάνος ήταν ιδεολόγος Βενιζελικός και έτσι του παππού μου το ριζικό από την αρχή ενώθηκε με το "φιλελεύθερο", στο οποίο μπαινόβγαινε σαν γύφτος.. Θα τα πούμε παρακάτω. Ο επαναπατρισθείς λοιπόν έφτιαξε ένα μοντέρνο για την εποχή καφενείο και με αυτό βιοποριζόταν**. Έτσι ο παππούς μου μεγάλωσε μέσα στο διαλεκτικό και γλεντιστικό αυτό περιβάλλον, με ότι μπορείτε να συμπεράνετε για τον χαρακτήρα του. 
    Πριν καλά - καλά ενηλικιωθεί, ενώ ήθελε να μάθει κι άλλα γράμματα, θέλησε την ανεξαρτησία του και πήγε στο Βαθύ και έγινε κάλφας σε έναν καλό σιδερά. Μου έδειχνε αρχοντικά που είχαν "σιδερώσει" στο Βαθύ. Δεν πρόλαβε να πολεμήσει στην Αλβανία, ήταν ακόμη μικρός. Στην Κατοχή οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ, ανοίχτηκε πολύ στην Αντίσταση μαζί και με άλλα αδέλφια του. Πέρασαν απέναντι στην Μικρά Ασία για να γλιτώσουν και από εκεί στη Μέση Ανατολή. Οι στρατολόγοι τον κατέταξαν στο Ναυτικό ως τεχνίτη και θα γινόταν μηχανοσυνθέτης, αν δεν τον σταματούσε η συμμετοχή του στο αριστερό κίνημα του Στρατού της Μέσης Ανατολής και δεν τον έκλειναν οι Εγγλέζοι στο "σύρμα". 

Εκεί μέσα ήταν το δικό του πανεπιστήμιο και από την καλή, με την "διαφώτιση", το διάβασμα  και  τις συζητήσεις με διανοούμενους, αλλά και από την ανάποδη με τις μικροεξουσίες κάποιων στελεχών, που έβλεπε ότι μπορούσαν να ξεφύγουν εύκολα, αν έβρισκαν κάποια μεγαλύτερη δύναμη. Η πολιτική του σκέψη τριγυρνούσε πάντα σε αυτό. Πως μια ελεύθερη, εξισωτική κοινωνία θα μπορούσε να βρει δικλείδες ασφαλείας, να εμποδίζει πολλούς ανθρώπους που έχουν την τάση να δημιουργούν επιτυχημένα κλίκες. "Να μη σου δίνουν λιγάκι ψωμί", όπως έλεγε, "για να σου πάρουν το μυαλό". Και δεν έβρισκε ποτέ κάτι θεσμικό να μπορεί να το σταματήσει, παρά μονάχα τη μόρφωση. Όχι την τυπική εκπαίδευση, αλλά την ουσιαστική παιδεία. 
Ναι! ο παππούς μου στο σιδεράδικο, ανάμεσα σε ρινίσματα και σκουριές είχε βιβλία. Εκεί διάβασα πρώτη φορά το "αλφαβητάρι του Κομμουνισμού" *** του Μπουχάριν, που του το είχε αφήσει κάποιος "παλιός σύντροφος".... Ένας που στο χωριό τον έλεγαν σκωπτικά Μαρξ.  Εδώ που τα λέμε ο Μάρξ ο αυθεντικός, θα έσκαζε από ζήλια για αυτό που έκανε ο ψευδώνυμος στην καρδιά του Προλεταριάτου, έστω της Μανουφακτούρας... Γιατί αυτά τα βιβλία του σιδε
ράδικου, πάντα συζητιόνταν κι εγώ άκουγα...  

Αλλά δεν ήταν το πρώτο βιβλίο που διάβασα εκεί .... Αυτό ήταν μια ανάλυση του Βάρναλη: "Ο Σολωμός χωρίς μεταφυσική"Θυμάμαι το σχήμα και το χρώμα του παλιού βιβλίου, από το περιεχόμενο τίποτα...Ήξερα τον Διονύσιο Σολωμό, η μεταφυσική ήταν κάτι που κατηγορούσαν τους παπάδες.. δεν μπόρεσα όμως να τα "κουμπώσω".... Πρέπει να ήμουνα μάλλον στη Πέμπτη Δημοτικού, αλλά πάντα είχα το μεγαλομανιακό ναρκισισμό του "πρώτου νέου σπόρου", που έφαγε το κανάκεμα από δυο εκτεταμένες και δεμένες οικογένειες. Δεν πειράζει, αυτό είναι στην αρχή... μετά κολυμπάω... έχω φάει και πολύ ματαίωση. 

 Το πρώτο βιβλίο που διάβασα κανονικά, κάπου στην Δευτέρα Γυμνασίου, ήταν ένα βιβλίο για τους συνεταιρισμούς. Ένα βοήθημα μάλλον για συνεταιριστικά στελέχη με στοιχεία πολιτικής οικονομίας, κοινωνιολογίας, κοινωνικής ψυχολογίας από κάποιο σεμινάριο μάλλον που θα είχε παρακολουθήσει ο παππούς. Ήταν πολλά χρόνια στο διοικητικό συμβούλιο του συνεταιρισμού, έχοντας κάνει και πρόεδρος. Το βιβλίο αυτό το συζητήσαμε πολύ με τον παππού. Ήταν η πρώτη ενστάλαξη μέσα μου των κοινωνικών επιστημών.  

Αυτό που ήταν όμως ιεροτελεστία στο σιδεράδικο ήταν οι εφημερίδες. "Το Βήμα" της Κυριακής που ο Παππούς το έκανε παραγγελία στο λεωφορείο να του το φέρνει κάθε Δευτέρα και ο "Ρίζος της Δευτέρας", που ο κομματικός διανομέας του χωριού του τον άφηνε κάθε βδομάδα. Στα διαλλείματα διάβαζε με τα μαυρισμένα χέρια του και περνούσαν οι πελάτες και οι περαστικοί και τον ρωτούσαν : "Τι διαβάζ'ς Λιφτέρ;" Έτσι ξεκινούσε πάντα μια συζήτηση για τα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα.  Στρωτή, με γωνίες μεν, αλλά χωρίς καυγάδες του τύπου ο Μπήξας και ο Δείξας.. Να, για το πόσο κοινωνική ή ανταγωνιστική μπορεί να είναι η οικονομία, πόσο ελεύθερη η παιδεία, πόσο μπορούμε να βασιζόμαστε στον τουρισμό ή την παραγωγή...Για τον πληθωρισμό (που είχαμε τότε πολύ) και την ανεργία, που υπήρχε, ειδικά των επιστημόνων, αλλά δεν ήταν τόσο τρομερή. Τα άκουγα και μετά τα διάβαζα κι εγώ. Μπορούσα πλέον κάτι να καταλάβω, αλλά κυρίως διάβαζα τα πολλά πολιτιστικά και επιστημονικά που είχαν και οι δυο εφημερίδες. Δεν είναι τυχαίο ότι το επάγγελμα που ήθελα να κάνω στην εφηβεία μου ήταν δημοσιογράφος. 
Θα μπορούσα να γράψω πολλά για το γυφταριό - εντευκτήριο, αλλά ας μη νομίσει κανείς ότι μόνο τα χαρτιά και τα λόγια με μορφώσανε εκεί μέσα. 
    Κατ΄αρχήν ήταν ένα σχολείο αυτοεκτίμησης. Ένα παιδάκι της πόλης στις διακοπές του μεταμορφωνόταν σε έναν δημιουργό. Στην αρχή παίζοντας. Το γυφταριό ήταν γεμάτο με λαμαρινίτσες και κομματάκια στραντζαριστά σίδερα ένα σωρό. Ο παππούς μου είχε δείξει να χρησιμοποιώ το σταθερό χειροκίνητο τρυπάνι, να ανοίγω τρύπες και να τα ενώνω μετά με βίδες και πιρτσίνια για να φτιάχνω διάφορες κατασκευές για τα playmobil μου, ή και εντελώς φευγάτες.  Ας πούμε να κατασκευάσω τον "Ναυτίλο" του Ιουλίου Βερν, όπως τον ήθελα εγώ.****  Άσε και τις λίρες που έφτιαχνα με καπάκια από μπουκάλια,  που άνοιγα με το σφυράκι, τα οποία έβαφα μετά με ασημί αστάρι. Έχω ανταλάξει τέτοιες λίρες με στρατιωτάκια και μπίλιες εγώ... Αν έμενα πιο πολύ καιρό στο χωριό, ίσως είχα γίνει μοντέρνος γλύπτης!  Όχι τεχνίτης, εγώ ήμουν γενημένος για φαντασίες έλεγε ο παππούς. 
    Μετά βοηθώντας τον.  Είχε το χάρισμα να βλέπει ένα ωραίο κάγκελο-τα μασίφ κάγκελα ήταν το μεράκι του-  να κάνει ένα σκαρίφημα σε ένα πακέτο τσιγάρα και μετά να κάνει ένα "πατρόν" ας πούμε, ενός "μητρικού" πλαισίου με τα μοτίβα του πάνω σε ένα στυπόχαρτο. Τα κάγκελα έτσι ήταν τότε: ορθογώνια παραλληλόγραμμα πλαίσια, το ένα κολλημένο δίπλα στο άλλο σαν τραίνο,  σε μια αρμονική αλληλουχία ενός- δυο μοτίβων. Πάνω στο πατρόν ήταν κοματάκι- κομματάκι, μετρημένα σε εκατοστά, και ονοματισμένα τα στοιχεία κάθε μοτίβου, που τα κάναμε με λεπτά ή χοντρά λαμάκια, κάποια από τα οποία τα καμπύλωνε μετά, ή τα έστριβε. Αλλά πρώτα έπρεπε να κοπούν. Εγώ μέτραγα ένα - ένα τα συνθετικά μέρη, τα ταξινομούσα σε κατηγορίες ανάλογα το μήκος, μετέφερα τα διαστήματα πάνω σε σιδερένιες βέργες με κιμωλία. Έσφιγγα μετά στην μέγγενη τρία τρία τα σίδερα, που είχαν σημαδεμένες πάνω τους τις ίδιες αποστάσεις και μετά πέρναγε ο παππούς με τον τροχό και τα έκοβε. Και μετά τα τα ταξινομούσαμε για το στοιχείο Α του σχεδίου τόσα σιδεράκια στην άκρη, για το Β το ίδιο κλπ . Μη σας πω ότι και τώρα, για πολύ πιο αφημερημένα πράγματα, όταν κάνω ανάλυση- σύνθεση, πιάνω τον εαυτό μου να κάνει το ίδιο... 
Άλλη μεγάλη εμπειρία μου ήταν τα "επαγγελματικά" μουλάρια των ξυλάδων, των πετράδων και των άλλων λογής ημιονηγών, που του έφερναν να πεταλώσει από όλα τα γύρω χωριά. Ήταν πολύ καλός πεταλωτής, ειδικά για τα τσινιάρικα ζώα που ήταν δύσκολο να τα ηρεμήσουν. Έχω ζήσει από κοντά και αυτή την διαχείριση του πιο άγριου φόβου και της υποταγής μέσω του χαϊδέματος.  
    Τι να πω...συχνά, μικρός και μεγάλος χτυπούσα τα δάχτυλα μου με τα σφυριά, ή με τα ίδια τα σίδερα, τότε ανοίγαμε το ψυγείο και τα βάζαμε στον πάγο. Στο μαγαζί είχε πάντα ένα ψυγειάκι, γιατί στα διαλλείματα εκτός τις εφημερίδες είχε γλυκάκι, με προτίμηση κρέμα καραμελέ και πορτοκαλάδα. Κατά το μεσημεράκι και σαλαμάκι μαζί με ωραίο γιδίσιο τυρί. 
Α, όλα κι όλα, ο παππούς ήταν bon viveur. Όταν πηγαίναμε στο Βαθύ, ή στο Καρλόβασι να ψωνίσουμε υλικά και για γραφειοκρατικές δουλειές ήταν ντυμένος σαν διευθυντής τράπεζας. Αν δεν έβλεπες τα χέρια του, θα τον περνούσες για διευθυντή τράπεζας, καθώς μιλούσε με επίσημο αστικό τρόπο. Το έχω έτσι στο μυαλό μου, γιατί μια φορά πήγαμε σε διευθυντή τράπεζας για ένα δάνειο, φορούσαν το ίδιο τουίντ ανδρικό σακάκι. Του παππού μου ήταν καλύτερο χρώμα. Πριν πάρουμε το λεωφορείο της επιστροφής, έπρεπε να φάμε στο πιο γκουρμέ εστιατόριο που υπήρχε τότε. "Γλέντα τη ζωή, όλοι δυό μέτρα παίρνουν γή. Τα λεφτά είναι δανεικά χέρια αλλάζουν τακτικά", χόρευε. 
Σαν να το ήξερε. Πέθανε σχετικά νέος από καρκίνο των λεμφαδένων, αφού πρώτα ταλαιπωρήθηκε πάνω από μια δεκαετία από δισκοπάθεια, πνευμονοπάθεια, πάρκινσον. 
Τα "ζεστά σίδερα" που έφτιαχνε στο καμίνι, χωρίς καμία ιδιαίτερη προφύλαξη και μάλλον η θητεία του ως γκασταρμπάιντερ σε αυτοκινημηχανίες στη Γερμανία, στη χύτευση των βαριών εξαρτημάτων όπως έλεγε, τον κατέβαλαν.. 
Μπαινόβγαινε στο τέλος συχνά στο νοσοκομείο. Ένα καλοκαίρι έξι χρόνια πριν πεθάνει, είχε μπεί πάλι... για ποια επιπλοκή, δεν θυμάμαι...
Ήταν το καλοκαίρι που είχα καταφέρει να περάσω θεολογία, αλλά είχα ερωτηματικά τι κάνω, αφού με θεωρούσα άθεο, αλλά από την άλλη ήθελα να σηκωθώ και να φύγω.
Πήγαινα τότε και του έκανα παρέα τα απογεύματα και του διάβαζα "Καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς.." του Χρόνη Μίσιου, που είχα ανακαλύψει και τρελαινόμουν, αλλά του άρεσε και αυτουνού. 
Εκεί που έλεγε για τους παπάδες των εξοριών, για τον μετέπειτα "Άγιο Πρεβέζης", ας πούμε... 
Του λέω:

 "Τέτοιους θα βρω κι εγώ τώρα;"

" Υπάρχει και ο Παπά Πυρουνάκης" , μου έλεγε. "Σκέψου εσύ που θέλεις να δουλεύεις κοινωνικά τι μπορείς να κάνεις εκεί μέσα. Θα βρεις μια κοινότητα, τα πράγματα αλλάζουν, δεν είναι πλέον χουντικοί οι παππάδες." 

"Ναι, αλλά γενικώς είναι συντηρητικοί.."

"Κοίτα, τώρα εσύ  είσαι νέος και νομίζεις ότι μπορεί να κάνεις πολλά, αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι  είναι τον περισσότερο καιρό συντηρητικοί. Επαναστατούν μόνο όταν θα έρθει η ώρα. Αυτό που μπορείς να τους κάνεις στο ενδιάμεσο, είναι να μην είναι πειθήνια, υποταγμένα πρόβατα της κάθε εξουσίας. Θα σκύβουν το κεφάλι μεν, τι να κάνουν;  αλλά και οι άλλοι, οι από πάνω θα ξέρουν ότι δεν τους έχουν απόλυτα... και τότε και τα κάθε είδους αφεντικά θα προσέχουν, δεν θα αφηνιάζουν..." 
(Και χαμογέλασε) "Και σαν άνθρωπος του Θεού, αυτό μπορείς να το κάνεις εύκολα. Θα σπέρνεις την αμφιβολία απέναντι σε κάθε κοντινό είδωλο! Τον Θεό δεν τον ξέρει ποτέ κανένας απόλυτα και έτσι μπορεί να τον αλλάζει μέσα στον χρόνο.."
Έτσι ξεκίνησα δειλά την καριέρα μου με τον Θεό, μετά και με άλλους θεούς... Ψηλαφώντας τα όρια της εμπιστοσύνης σε έναν Θεό που μπορεί ο καθένας να τον δει με τα δικά του ιδιαίτερα μάτια. Να γίνει δικός του ο Θεός, όχι να του "φορεθεί".  

    Εκείνη η συζήτηση είναι από τις πιο σταμπαριστές της σχέσης μας. Έτυχε να ξαναβρεθώ εκεί που έγινε ανήμερα της γιορτής του 15.12.2023, Είμαι συγκινημένος πολύ. Μέχρι τώρα που την έγραψα και την έβγαλα, δεν μπορούσα να ξεφύγω από τις εικόνες του. 
Ίσως οι γνωστοί του περιμένατε να περιγράψω τον παππού μου, όπως τον είδατε εσείς, με βάση τις κοινές εντυπώσεις. Δεν γίνεται, τον έχω κάνει δικό μου, δεν μου έχει "φορεθεί".
Ο κυρ Λευτέρης στάθηκε για μένα από τους μεγαλύτερους ηθικούς και υλικούς ευεργέτες, αλλά πάνω από όλα μοναδικός δάσκαλος.


"Κάτω απ’ το χώμα μες στα σταυρωμένα χέρια τους

κρατάνε τις καμπάνας το σχοινί,

προσμένουνε την ώρα, προσμένουν να σημάνουν την Ανάσταση" 


(Το διάβασα μάλλον πρώτη φορά σε κείνον τον "Ρίζο της Δευτέρας"!) 

.................................................................................. . 



* Κούμας από την Κούμα - Κύμη της Εύβοιας, ένα στοιχείο που μαρτυρεί πως στο χωριό μας, εκτός τους εξόριστους πρωτοσπαθάριους των έκπτωπτων ρωμαίων αυτοκρατόρων, ήρθαν και Ευβοιώτες κάποτε. 
** Εκτός από το καφενείο ο προπάππος ζήτησε να του φτιάξουν μια βαριά σιδερένια σβάρνα σαν αυτές που είχε δει στην Αμερική, πήρε ένα μουλάρι σαν ελέφαντα και βάλθηκε να στρωματίζει κάθε γαρμπίλι σε κάθε πλάτωμα που μπορούσε να φανταστει στο ορεινό χωριό μας, για να φτιάξει αμπέλια . Και έφτιαξε και το ιδιαίτερο μαύρο κρασί του το πουλούσε στο καφενείο. Αλλά δεν σταματούσε, συνέχιζε να σβαρνίζει μέχρι που μας βγήκε το όνομα. Λένε ότι πέθανε, επειδή κρύωσε ιδρωμένος από αυτή τη δουλειά. 
*** Η πολιτική σκέψη και η ζωή του παππού ήταν μια διαρκής διαλεκτική ανάμεσα στην επανάσταση και την ήπια μεταρρύθμιση. Όταν γύρισε προβληματισμένος από το σύρμα, πολύ αργότερα από τον εναπομείναντα πιστό βασιλικό στρατό, δεν βγήκε στο βουνό, αλλά ως "υπόπτων φρονημάτων" δεν στρατεύτηκε στον φοβερό εμφύλιο. Η οικογένειά του τον ξαναέβαλε στο "φιλελεύθερο" κόμμα, έκανε και κοινοτικός σύμβουλος κάποιες φορές με τους συνδιασμούς αυτού του χώρου. Παράλληλα όμως συνέχιζε να διαβάζει προοδευτικά βιβλία, που σου κόστιζαν στον χαφιέ, όπως επίσης να έχει επαφές με τους σταμπαριστούς κκεδες, μάλλον μέσω των συζητήσεων στο σιδεράδικο. Γι΄ αυτό και επί μεταπολίτευσης του άφηναν πάντα και "Ριζοσπάστη", θεωρώντας ότι ίσως ρίξει και εκεί καμία ψήφο. Βέβαια, αφού είπε και αυτός "Καραμανλής ή τα Τάνκς", πήγε στον πιο φυσικό χώρο που θα μπορούσε να περιέξει το δικό του ανοιχτό πολιτικό κουβάρι: Το ΠΑΣΟΚ. Ευτυχώς πέθανε ακριβώς την στιγμή που πήραν το πάνω χέρι οι εκσυγχρονιστάδες. Είχε πλάκα .. Μια φορά βάφαμε με μίνιο κάποια πορτοπαράθυρα και έγραψα ένα ΚΚΕ σε μια πέτρα του τοίχου  του λιοτριβιού, όπου απιθώναμε τα νεοβαμένα. Πήγε τότε αυτός στην ακριβώς αρμονικά απέναντι πέτρα του τοίχου και έγραψε με κόκκινο μίνιο ΠΑΣΟΚ. Μετά πέρασαν κάποιοι άλλοι Πασόκοι και το επαναχρωμάτισαν πράσινο. Όμως μέσα από το πράσινο, ειδικά όταν άρχιζε να ξεθωριάζει από τον ήλιο, φαινόταν και το κόκκινο.... Έμειναν για καιρό. 
**** Συχνά σήμερα αναρωτιούνται στην παρέα μου,  γιατί παλεύω να επανακαθορίσω καθιερωμένα πράγματα σε νέες εναλλακτικές  μορφές. Μα το έκανα μικρός! γίνεται! 


Παρασκευή 21 Ιουλίου 2023

“…Φτάνει το πλοίο. Υψωμένη σημαία. Ίσως έρχεται ο κύριος Νομάρχης.”

Σαν σήμερα αυτοκτόνησε ο Κώστας Καριωτάκης . 

Όταν ήμουν  έφηβος στη Σάμο ήρθα σε επαφή με το έργο του μέσω του μαθήματος των Νεοελληνικών με το εκπληκτικό πεζό του που σατύριζε τον αυταρχισμό, τη γραφειοκρατία και την αναποτελεσματικότητα του Μεσοπολεμικού Κράτους.  Αργότερα και με το ποίημα του "είμαστε κάτι ξεχαρβαλωμένες κιθάρες" . 

Ο τίτλος που τον "ακολουθούσε" στα μαθήματα ήταν "ο "μελαγχολικός αυτόχειρας ποιητής". 

Παρόλα αυτά, εμένα  από εκείνη την εποχή το "επιθανάτιο" μάλλον ποίημα του "Πρέβεζα", τραγουδημένο από τον σταρ της εφηβείας μας Βασίλη , μου αποκάλυπτε  πόσο έμοιαζε η Πρέβεζα του με τη δική μου Σάμο και κάθε ελληνική μικροεπαρχία, ειδικά αν αισθάνεσαι ότι δεν έχεις συνδέσεις.  

Βέβαια τον ποιητή τον αποκόψανε βίαια από τις συνδέσεις του και ίσως εκδηκητικά, γιατί πέραν του ότι ήταν συνδικαλιστής, τότε που σχεδόν απαγορευόταν ο συνδικαλισμός στο Δημόσιο, έγραφε και άλλα τέτοια κομμάτια και καυτηρίαζε την φαμφαρώδη μηδενικότητα των εξουσιών χωρίς όραμα. 

Δεν λέγεται  ευρέως μάλιστα  ποία  ήταν η αιτία της αυτοκτονίας,  (που την κατέγραψε και ο τύπος της εποχής): Ο Καριωτάκης περίμενε προαγωγή, γιατί είχε την προϋπηρεσία και τα προσόντα:  Ήταν πτυχιούχος νομικής, δυσεύρετο στο τότε Δημόσιο.  Όμως είδε αντί για αυτόν να προάγονται άλλοι που ήταν απόφοιτοι γυμνασίου . Όταν μάλιστα διαμαρτυρήθηκε "έφαγε" δυσμενή μετάθεση στην επαρχία. Όπως έγραψαν  αυτό ήταν η αφορμή για να πάθει κατάθλιψη ("νευρασθένεια" την έλεγαν τότε) και αυτό ξέρουμε σήμερα ότι χωρίς "συνδέσεις και υποστήριξη" μπορεί να οδηγήσει και στην αυτοκτονία. 

Δεν άντεξε λοιπόν στις επιθέσεις ο ποιητής.  Αλλά και αν άντεχε, πιθανό ήταν λόγω των αντιδράσεων του στις αυθαιρεσίες και τον αυταρχισμό, "να τον τυλίξουν σε μια κόλλα χαρτί" σαν Κομμουνιστή με το "Ιδιώνυμο" . Να τον στείλουν εξορία, να καταλήξει στην Ακροναυπλία και να τον εκτελέσουν στην Καισαριανή.  ( Χωρίς να έχουν το "Ιδιώνυμο", φαίνεται να στήνουν ολόκληρη σκευωρία σε βάρος του για να τον εξοντώσουν ηθικά και οικονομικά, γεγονός που ενέτεινε ακόμα περισσότερο την ψυχολογική πίεση που τον οδηγεί στο "μοιραίο διάβημα".) 

Δεν διώχθηκαν με το "ιδιώνυμο " μόνο Κομουνιστές. Συχνά έφτανε αυτό που έκανε ο Καριωτάκης, να μπεις μπροστάρης σε ένα συνδικαλιστικό κίνημα, για να θεωρηθεί ότι έργω προετοιμάζεις την νέα Μπολσεβικική Επανάσταση. Βέβαια, μετά τις φυλακές και τα ξερονήσια όλοι σχεδόν γινόταν Κομμουνιστές, εξάλλου οι άλλοι τους το έδειξαν: Ή "πάπια" ή εξόριστος. 

Ειρήσθω εν παρόδο το "ιδιώνυμο" τον ίδιο μήνα της αυτοκτονίας του ποιητή, τον Ιούλη του 1928 αναγγέλθηκε από τον Βενιζέλο, λίγους μήνες μετά κατατέθηκε στη Βουλή και το 1929 ψηφίστηκε εν μέσω πολλών αντιδράσεων ως νόμος 4229 /1929 . 

Κλείνοντας θα γράψω ότι θυμώνω πολύ σήμερα, όταν μετά όλα αυτά , θεριεύει το "σώπα μη μιλάς, σκέψου ότι εσύ έχεις μια δουλίτσα..." 

Ας μη γίνουμε "πάπιες"..

Υ.Γ. Δύο από τις κατηγοριοποιήσεις των αυτοκτονιών σύμφωνα με τον ιδρυτή της Κοινωνιολογίας Εμίλ Ντυρκέμ μπορεί να συνδεθούν με την πράξη του ποιητή . Με την λεγόμενη 'φαταλιστική" , μοιρολατρική (αν και την αδικεί ο όρος) αυτοκτονία που εμφανίζεται σε καταπιεστικά, αυταρχικά περιβάλλοντα θα υπάρξουν άνθρωποι που θα προτιμήσουν να αυτοκτονήσουν παρά να ζήσουν σε τέτοιες κοινωνίες, με την έννοια ότι αυτές δεν αφήνουν ελπίδα τροποποίησης των κοινωνικών ρθμίσεων τους που προκαλούν πόνο. Όπως εμφανίζεται εν τοις πράγμασι και ο καζινοκαπιταλισμός μας της σήμερον  δηλαδή. Επίσης με την «ανομική αυτοκτονία» σε περιπτώσεις κατά τις οποίες το άτομο βρίσκεται απρόσμενα σε μια κατάσταση όπου η καθιερωμένη σχέση του με την κοινωνία και τους θεσμούς της «καταρρέει». Υπάρχει τόσο διαβρωτικό άγχος που η ανυπαρξία φαντάζει λύση.  

 

Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2023

Ο Τουαλετάρχης στον παραλίγο πόλεμο.

 Γράφουν πάλι για την επέτειο των Ιμίων , Φουνταμενταλιστές κείθε και δώθε. Ακούστε κι εμένα που ίσως άφηνε τα κοκκαλάκια του εκείνο το βράδι. με σκωπτικό ίσως τόνο. https://kapkou.blogspot.com/2023/02/blog-post.html



"Τουαλετάρχης στα Ίμια" (παλιό, αλλά προσωπικά ιστορικό)



Εγώ έφεδρος λοχίας στο άρμα μου. Είχα κόψει  το κεφάλι μου...λόγω κανονισμών. 


Πριν κάποια χρόνια, προ μνημονίων και "χρυσαύγουλων", με αφορμή ένα θέμα που είχε ανασυρθεί τότε και ήταν της μόδας (: οι άνδρες που με κάποιο τόπο δεν εκπλήρωσαν τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις), είχα δημοσιεύσει τότε στο ιστολόγιο μου "Καπιταλιστικό Κομμούνι - Τσουκνίδα"¨, σε συνέχειες την δική μου εμπειρία από τον Στρατό με κορυφαία στιγμή την νύχτα των Ιμίων  και τις τότε σκέψεις μου πάνω σε αυτή. Οι αναρτήσεις αναδημοσιεύονται με αλλαγμένη σειρά, έτσι ώστε οι σκέψεις - προτάσεις να μπουν στο τέλος 

Αρχικές Δημοσιεύσεις εδώ 


Παρασκευή, Ιανουαρίου 12, 2007


Τουαλετάρχης στα Ίμια


Όταν σκεφτόμουνα να γράψω αυτό το πόστ, δεν ήξερα τι έγινε σήμερα στην Πρεσβεία....


Έτσι είναι πολύ πιθανό να ξεχάσουν οι τηλετελάληδες τους "λουφαδόρους" του Στρατού, προσωρινώς βέβαια.


Υπάρχουν τα φρέσκα γεγονότα, υπάρχει πάντα ανοιχτό και φλέγον το Α16.


Λοιπόν, οι δικές μου "τσουκνιδιές" ίσως να μην ενδιαφέρουν πια κανένα, αφού θα σταματήσει να γαργαλιέται τηλεοπτικώς και τ' αυτί του . Θα δούμε...


Ακούσαμε αρκετά για το πόσοι είναι σήμερα οι έφεδροι , πόσοι λείπουνε και πως οι διάφοροι "βυσματοφόροι" την κάνουν "κοπάνα ", ανάλογα με το πόσα βόλτ μπορούν να περάσουν από το "βύσμα" τους.


Είναι μάλλον απίθανο άνδρας που έχει κάνει την στρατιωτική θητεία του, να μη θυμηθεί τις δικές του "χακί (ή μπλε) μέρες"..


Εμένα όλες αυτές τις μέρες μου περνάνε διάφορα ερωτηματικά για το αν είχε κάποιο νόημα η δική μου θητεία.


Επίσης, αν εγώ προσωπικά "δικαιούμαι να ομιλώ" σήμερα για τους Λεφτάδες κι Επώνυμους Ι5, αφού κάποια στιγμή, για να αποφύγω έναν αξιωματικό, ο οποίος είχε χόμπυ να "καμπανιάζει" τους πάντες δι' ασήμαντον αφορμή, χρησιμοποίησα την γνωριμία ενός άλλου αξιωματικού για να χωθώ στο ΚΨΜ.


Τον παρανοϊκό αυτόν, τελικά απέφυγα γρήγορα και με μόλις 10 μέρες κράτηση, γιατί οι κουβέρτες μου έχαναν κάτι εκατοστά από το προβλεπόμενο δίπλωμα.


Από κει και πέρα στον Στρατό δεν βρήκα και τους πλέον τρελούς, σαδιστές και δεσποτικούς ανθρώπους που συνάντησα στην ζωή μου (τουλάχιστον όσον αφορά τα στελέχη καριέρας). Ίσα - ίσα, οφείλω να το πω, γνώρισα, λίγους μεν αλλά όντως ηρωικούς μέσα εκεί που δούλευαν, οι οποίοι με χίλια ζόρια προσπαθούσαν να διατηρήσουν το ανθρώπινο πρόσωπό τους σε ένα χώρο, στον οποίο λίγο προσηνής να είσαι, σε σένα θα κάνει ο κάθε πικραμένος την βλακεία του ή την κατεργαριά του.


Από την άλλη βέβαια, η πλειονότητα των στελεχών εμφάνιζε την γνωστή αθένεια της Ελλαδικής κοινωνίας "από έξω κούκλα και από μέσα πανούκλα".


Δηλαδή προσπαθούμε να είμαστε άψογοι σε παρελάσεις, επιθεωρήσεις, χαρτιά κλπ με το 1/5 του προβλεπόμενου προσωπικού,χωρίς να χαλάσουμε καμιά άδεια φαντάρου (γιατί θα φανεί στα χαρτιά),


χωρίς να δώσουμε σημασία στο γεγονός ότι οι περισσότεροι υφιστάμενοι (όχι μόνο οι έφεδροι, αλλά και αυτοί οι επαγγελματίες οπλίτες) δεν βρίσκουν κανένα νόημα στην δουλειά τους και τέλος, χωρίς να χρεωθούμε καμιά βλάβη.


(Δεν έχει σημασία αν θα χρεωθούμε επιτυχία. Σημασία έχει, ας πούμε, να μην βρεθεί ένα εξάρτημα σε "μη προβλεπόμενη κατάσταση", άσχετα αν η Πολιτεία δεν έχει φροντίσει για τις τεχνικές και κοινωνικές προϋποθέσεις που θα διευκολύνουν να είναι όλα "σε προβλεπόμενη κατάσταση".)


Όμως, οι άνθρωποι αυτοί έχουν ένα μεγάλο δίκιο, που δεν το έχει ο κάθε ημιμαθής γραφειοκράτης που λειτουργεί το ίδιο τρόπο και χειρότερα ακόμα: Σε κάθε βήμα τους είναι χρεωμένοι με ζωές ανθρώπων και με τις ζωές δεν παίζουν.


Από την άλλη, πολλοί τύποι που γνώρισα μετέπειτα στις διάφορες δουλειές του ποδαριού που έκανα μόλις απολύθηκα, αν ήταν σε ένα πλαίσιο σαν τον Στρατό, θα είχαν γίνει χειρότεροι από τον παραπάνω στρατόκ..ο καραβανά.


Και να πω κάτι προσωπικό; Όταν κι εγώ βρέθηκα, ως ένας απλός έφεδρος λοχίας, να δίνω διαταγές σε δυο τρεις άλλους, ακόμα κι εγώ έκανα πράγματα για τα οποία δεν συμφωνούσα απόλυτα μέσα μου (λίγες φορές, θέλω να πιστεύω), αλλά έτσι έπρεπε να γίνουν για να είμαι σίγουρος ότι δεν θα βρεθώ εκτεθειμένος με βάση τους κανονισμούς.


Τι πράγματα; Ας πούμε να δίνω σημασία (όσο πατάει η γάτα , λέω) στη "διαπλοκή" του στρατοπέδου, χωρίς βέβαια να "χώνω" ανθρώπους, παρά μονάχα τον ευατό μου και λίγους άλλους που θα τους εξυπηρετούσα αργότερα με άλλο τρόπο. Έτσι θέλω να πιστεύω, δηλαδή.


Η΄ να εκτελώ με μεγάλη προθυμία ανόητες διαταγές για να μη χάσω καμία έξοδο.


Τελικά όμως, όπως και οι περισσότεροι από όσα ακούω, μετά από χρόνια θετικό απολογισμό κάνω για την θητεία, όχι γιατί όσα έμαθα για το αντικείμενο, αλλά για την ίδια την εμπειρία .


Ακόμα και σε μένα, που πήγα 26 χρονών φαντάρος, ήταν χρήσιμη η θητεία.


Με έμαθε να ελίσσομαι παραπάνω,


να φροντίζω τον εαυτό μου χωρίς να γίνομαι στόχος στους άλλους,


να προσπαθώ να κρύβω λόγια (σ'αυτό-δυστυχώς ή ευτυχώς-δεν είχε μόνιμα αποτελέσματα), 


να είμαι περισσότερο εντάξει στον χρόνο μου


και να προσπαθώ να κάνω το συναίσθημα σκέψη όταν χρειάζεται, δηλαδή να μην αντιδρώ άμεσα με τους ανθρώπους.


Επίσης, για αυτά που έμαθα από τον στρατό, ανακαλύπτω τώρα στο σπίτι μου, πόσο χρήσιμη ήταν μια υπηρεσία που πρόσφερα στην μαμά πατρίδα:


Τουαλετάρχης.


Ναι φίλοι, γιατί έπρεπε ο χώρος να μείνει καθαρός για όση περισσότερη ώρα γινόταν,


να λαμποκοπά κάθε γωνιά


και το κυριώτερο με τους λιγότερους άνδρες αγγαρεία, για να μην γίνεις μισητός από αυτούς που το βράδι θα κοιμόσουν δίπλα τους.


Αποτελεσματικότητα και Οικονομία δυνάμεων.


"Καλά", θα μου πείτε, "στον στρατό ήθελες να πας για να τα μάθεις αυτά;"


Για τα αγόρια της δικής μου σειράς ίσως..


Θα έμενα στο Τουαλετάρχης, αν δεν είχα την εμπειρία να βρεθώ χωρίς ασύρματο (σιγή ασυρμάτου), με σβηστά τα φώτα και να έχω στον στόχο ένα παρόμοιο νησάκι με τα Ίμια, εκείνη την δύσκολη βραδιά.


Υπήρχε μάλιστα κίνδυνος -έτσι λέγανε- πριν από την επίσημη κύρηξη πολέμου, να έρθουν από κει κομάντος για δολιοφθορές.


Τώρα συνειδητοποιώ, φέρνοντας εκείνη τη νύχτα στο μυαλό μου αλλά και το τι γίνεται σήμερα σε διάφορα μέτωπα, ότι το νόημα μιας εκπαίδευσης για τον Έλληνα Έφεδρο Στρατιώτη, θα ήταν να μάθει πως συλλογικά θα αντιδράσει όταν θα είναι στόχος και θα κηνυγιέται για να έχει τις λιγότερες απώλειες (Τα αρχικά τουλάχιστον, που θα επιτρέψουν την πρώτη στοιχειώδη οργάνωσή του σε στρατιωτικά τμήματα).


Πράγμα που θα μετρήσει πολύ. Ιδιάιτερα στην διπλωματία που θα ακολουθήσει....


Αυτό δεν μπορεί να καλυφθεί με τεχνολογική υπεροπλία και σ' αυτό είμαστε όλοι χρήσιμοι.


Μακάρι να μη χρειαζόταν οι στρατοί.


Δεν είμαι μιλιταριστής. Απλά Δημοκράτης . Είναι αλήθεια ότι όσοι έφτασαν στο τέλος να στηριζόνται κυρίως σε μισθοφορικούς στρατούς, δεν τα κατάφεραν... (Ανάμεσα σε αυτούς και το Βυζάντιο.)


Όλα-όσα είπα, με τίποτα δεν πρέπει να οδηγήσουν στην σκέψη ότι δεν πρέπει να εξορθολογιστεί το σύστημα του εφεδρικού στρατού που έχουμε σήμερα στη χώρα μας.


Ότι δεν είναι ανάγκη να δωθούν περισσότερα κίνητρα (και χρηματική αποζημείωση) στον έφεδρο στρατιώτη και όχι απλά άγραφες άδειες.


Ότι δεν είναι να ανάγκη να επανεξαταστεί ο χρόνος και το είδος της στρατιωτικής εκπαίδευσης.


Τα έγραψα όλα αυτά, γιατί σκέφτομαι ότι τόσοι άνθρωποι που διακινδυνεύουν να γίνουν ρεζίλι & πληρώνουν όσα- όσα για μια πλαστή απαλλαγή, δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται όλοι απλά ως "λουφαδόροι".


Γιατί έχουν απαξιώσει τόσο μέσα τους την εμπειρία της θητείας, που είναι γι αυτούς μόνο κάτι σαν φυλακή;


Όσοι λοιπόν δεν συμφωνούμε να υπάρχει μόνο μισθοφορικός στρατός (όπου άυριο θα μπορούμε να μισθώνουμε Κούρδους μετανάστες για να μας εξυπηρετούν, όπως κάνουν οι Αμερικανοί με τους Λατίνους), πρέπει να σκεφτούμε τι έχει καταντήσει τη θητεία χωρίς κανέναν νόημα για πολλούς νέους.


http://tsouknida.blogspot.com/2007/01/blog-post_12.html


Δευτέρα, Ιανουαρίου 15, 2007


Τουαλετάρχης στα Ίμια Νο3


Δεν είχα σκοπό να συνεχίσω τα σίκουελ του «Τουαλετάρχη», αλλά 2 πράγματα μου αναστάτωσαν την μνήμη για τα καλά και αφού είχα βιωματικό υλικό, είπα «γιατί να μη το φέρω εδώ;» Το ένα ήταν ότι κάπου διάβασα ως παράδειγμα τα Τεθωρακισμένα, ότι δεν μπορούν να τα στελεχώσουν έφεδροι.


Το άλλο ήταν το μαντάτο ότι ένας παλιός φίλος πέθανε από καρκίνο, ένας φίλος που δεν τον γνώρισα στο Στρατό, αλλά η τύχη το έφερε να τον έχω στην Αυλώνα Θαλαμάρχη. Άλλος ένας καλός έφυγε νωρίς...


Λοιπόν , Χειμώνας του 95 και παρουσιάζομαι στο στρατόπεδο «Επίλαρχος Μελίδης» ( Ήρωας του Εμφυλίου), δηλαδή στο ΚΕΤΘ, δηλαδή στην Αυλώνα.


Όταν μου ήρθε το χαρτί, με είχε πιάσει μανία.


Δεν ήθελα με τίποτα τα «μαύρα σκουφιά».


Έλεγα «μια και τυγχάνω απόφοιτος ΑΕΙ, θα πάω στη Λαμία (ΥλικοΠόλεμος), άντε στην χειρότερη περίπτωση Θήβα (Πυροβολικό), όπως έλεγε και το πρώτο χαρτί που μου είχε έρθει αμέσως μετά το Λύκειο».


Την έπεσα στον πατέρα μου, που με είχε μεταπείσει και δεν δήλωσα Ναυτικό, τότε αρχικά ως «περιοδεύων», για να γλιτώσω κάτι μήνες παραπάνω θητείας.


Όταν πήγα, όμως στην Αυλώνα κατάλαβα: Όλα σχεδόν τα αγόρια από τη σχολή μας που είχαμε πάρει μαζί πτυχίο, ήταν εκεί.


Φαίνεται είπαν: «μαύρη μοίρα τα περιμένει με την ανεργία, βάλτε τους από τώρα τον μαύρο σκούφο!».


Και φευ! Θαλαμάρχης μου θα ήταν ο φίλος μου ο Σ., ο οποίος είχε αποφοιτήσει ένα εξάμηνο νωρίτερα και τον είχε αμέσως τσακώσει η δαγκάνα του Ρουφ.


Ίσως ήλπιζαν πολύ στο πολιτισμικό, αφού σύμφωνα με τις στατιστικές μελέτες τον κλάδο μας ακολουθούσαν τότε, εκτός από γυναίκες, άντρες από μεσαία και χαμηλά κοινωνικά στρώματα της επαρχίας.


Όντως να δεις πως τρέχαμε, αν και χοντρούληδες οι πιο πολλοί και αγύμναστοι, να πιάσουμε τα όρια για Δόκιμοι.


Έτσι για να αποδείξουμε ότι δεν είμαστε «μπούληδες»...


Αλλά βεβαίως στο τέλος μαζί με ένα -δυο από μας (ίσως για ξεκάρφωμα), περισσότεροι δόκιμοι από την σειρά μας έγιναν 19άρηδες απόφοιτοι λυκείου, που ίσως το προσπάθησαν ποικιλοτρόπως παραπάνω.


Άσε που μέχρι να γίνει η επιλογή, με τίποτα δεν ήθελα να περάσω από την ίλη Υ.Ε.Α.......


Είχα βρει και την ειδικότητα που μου άρεσε : Σιτιστής.


Ούτε βέβαια Δόκιμος δεν έγινα, αλλά ούτε Σιτιστής.


Πήρα 100% μάχιμη ειδικότητα, όπως ακριβώς και του φίλος μου του Σ. ( Αρχηγός Πληρώματος), έστω και αν τώρα έκανε τον λοχία «μπέιμπι σίτερ» σε παιδάκια που έπαιζαν τον στρατιώτη και τον άγρυπνο φρουρό για τυχόν παλαβούς....


Λένε κάπου, ότι όταν δημιουργείς έναν εθελοντικό στρατό, δεν πρέπει να αφήνεις τους πολεμιστές έτσι "μπουλούκι".


Πρέπει να τους απονείμεις έναν τίτλο, έστω και αν προς το παρόν είναι κούφιος.


Έτσι και σε εμάς εκείνο το «αρχηγός» έλεγε ότι κάποιοι μας αναγνώριζαν μια πορεία, ότι τέλος πάντων ήμασταν λογικοί, μεθοδικοί και μπορούσαμε να καταλάβουμε την σημασία κάποιων διαταγών, π.χ. ότι ως περίπολο πρέπει να περνάς από όλες τις σκοπιές.


Τέλος πάντων, μετά έμαθα το κόλπο, που μου το είπε ένας φίλος που πέρασε από την στρατολογία:


Οι πτυχιούχοι, που δεν έγιναν δόκιμοι και δεν είχαν μέχρι την απονομή της ειδικότητας ούτε μια μέρα τιμωρία και βέβαια ήταν Ι1 (δηλαδή κατά πάντα σωματικώς υγιείς) , έγιναν όλοι Υπαξιωματικοί. Αυτοί που δεν έπιασε το «βύσμα» τους να γίνουν Υπαξιωματικοί Σιτιστές, «Κινήσεως» κτλ, έγιναν πιο «μάχιμοι υπαξιωματικοί». Αρχηγοί δηλαδή σε άρματα ή σε τζιπάκια.


Πάντως, όλη αυτή η ιστορία με την ειδικότητα είναι μια μπαρούφα.


Εγώ ο χοντρούλης, ο αγύμναστος, ο άνθρωπος που αρχικά είχα μεσάνυχτα από σκοποβολή, που τότε δεν ήξερα να οδηγώ ούτε παπί, σε γενικές γραμμές καλά πέρασα ως «αρχηγός πληρώματος».


Ενώ ένας φίλος μου που παρουσιαστήκαμε μαζί, που έβαλε μέσον για να πάει (αν και άσχετος με τα νοσηλευτικά) στο υγειονομικό και έγινε τελικά Σιτιστής Υγειονομικού, «βάρεσε» αναβολή για «ψυχολογικούς λόγους με κοινωνικό υπόβαθρο», κάπως έτσι έλεγαν τότε επισήμως το «δεν τη παλεύω».


Θυμάμαι τον μύθο του Αισώπου με το ζωγραφισμένο Λιοντάρι. Αυτό που έχει σημασία δεν είναι να φτιάξεις γύρω σου ένα κλουβί ασφαλείας.. Ποτέ δεν είσαι σίγουρος ότι θα σε προφυλάσσει σε κάθε περίπτωση. Σημασία έχει που θα βρεθείς, εδώ η τύχη παίζει μεγάλο ρόλο, αλλά και όπου θα βρεθείς, να μάθεις να σταθμίζεις το περιβάλλον και πάντα να ψάχνεις για διεξόδους διαφυγής, όταν χρειαστούνε.


Λένε, ότι δεν μπορούμε να μάθουμε εμείς οι έφεδροι.... Λάθος!!!! Σημασία έχει ότι μάθαμε, όσα μάθαμε με αυτό το περιβάλλον που είχε δημιουργήσει ο ελληνικός ωχαδερφισμός!!!


Την νύχτα των Ιμίων στην δική μου Ίλη ήμασταν όλοι έφεδροι.


Ο διοικητής είχε κάποια άδεια και υποδιοικητής ήταν ένας Δόκιμος που σε ένα μήνα θα απολυόταν.


(Ένας ΟΠΥ που υπήρχε, αν και οδηγός άρματος, δεν ξέρω πως βρέθηκε σιτιστής, αν και είχαμε έφεδρο με αυτή ακριβώς την ειδικότητα.... Ίσως επειδή αυτός ο κακομοίρης έφεδρος έμεινε ολονύκτιος σκοπός μέχρι να έρθουν οι επίστρατοι.)


Ήμασταν όλοι έφεδροι και όμως βγάλαμε παλιά και κακοσυντηρημένα άρματα, σε λιγότερο από τον "προβλεπόμενο χρόνο" στις θέσεις μάχης και χωρίς φώτα παρακαλώ.


Δεν ήμασταν συνηθισμένοι σε τέτοια πράγματα και φοβόμασταν. Τουλάχιστον εγώ φοβόμουν.


Όμως δεν θέλαμε να δείξουμε «μικροί», απέναντι σε κάτι που τουλάχιστον εκείνη τη στιγμή απέκτησε νόημα.


Και πώς να μάθεις....


Θυμάμαι κάτι «καυλωμένα» Λοχιάκια, που μόλις είχαν βγει από τη σχολή.


Δεν είχαν πάει σε Μονάδα και τα είχαν φέρει στο Κέντρο.


Αυτό το λέω γιατί στις μονάδες όσους υπαξιωματικούς από σχολή βρήκα, ήταν σε γενικές γραμμές επαρκείς.


Να μας δείχνουνε πως λύνονται τα πολυβόλα του άρματος.


Νύστα μεγάλη σε εκείνα τα Π.....


Εκτός κάτι Κρητικούς (ίσως και κάνα δυο άλλους που είχαν αγάπη με τα όπλα) κανείς δεν ήθελε να δοκιμάσει.


Γιατί, αν έκανες κανένα λάθος, το πρώτο πράγμα που θα έτρωγες ήταν μια κοροϊδία π.χ. «μπουμπούνα» και το δεύτερο θα ήταν μια στέρηση εξόδου (σ.εξ).


Στο έδειξε από τα έξι μέτρα και εσύ δεν πρόσεχες.


Διότι, το να μη καταλαβαίνεις εύκολα πράγματα που δεν έχεις τα «νοητικά σχήματα» για να τα πιάσεις με την πρώτη, ήταν γι αυτούς μόνο θέμα προσοχής.


Θυμάμαι, ακόμα δεν είχα αποκτήσει την συνήθεια να κρύβω λόγια είπα μια μέρα σε έναν τέτοιο Λόχα:


«Μα γιατί να παίρνουμε τέτοια όπλα από την αποθήκη οπλισμού και δεν έχουμε κάποια ειδικά για επίδειξη και εξάσκηση για να μάθουμε χωρίς τον φόβο ότι θα τα χαλάσουμε;»


Έτσι έφαγα τις πρώτες μου 2 μέρες κράτηση, που δεν γράφτηκαν βέβαια, γιατί βοηθούσα τον επιλοχία τα βράδια με τα χαρτιά (να σαι καλά φίλε Σ.) και δεν τις έγραψε στην αναφορά..


Θα έμενα έτσι κι αλλιώς μέσα τρεις μέρες, για να πάρω έξοδο το Σάββατο.


Θυμάμαι άλλη μια φορά , βρισκόμουνα τότε στην Ίλη που ήταν και ο γνωστός σαδιστής αξιωματικός, ήμασταν στον όρχο και καθαρίζαμε και λιπαίναμε τις ερπύστριες των αρμάτων που είχαν πάει για βολή.


Μαζί μας ήταν και ο συστρατιώτης μου ο Παπακίτσος, με το οποίο βρεθήκαμε και οι 2 μας υπαξιωματικοί στην ίδια μονάδα.


Του Παπακίτσου ο πατέρας ήταν μπουλτοζιέρης και ο φίλος μου ήξερε τα σχετικά πάρα πολύ καλά και μάθαινε πολύ γρήγορα τα σχετικά με τα άρματα.


Ήταν ένας που θα έπρεπε δικαιωματικά να γίνει Έφεδρος Αξιωματικός, καθώς και λίγα γραμματάκια ήξερε (είχε τελειώσει κάποιο ΙΕΚ μηχανικών, κάτι τέτοιο) και όποιος τον έβλεπε θα καταλάβαινε γιατί. Πολλοί Δόκιμοι ήταν επιεικώς ανεπαρκείς με τα λεφτά ή τις γνωριμίες του μπαμπά.


Όχι όλοι αλλά αρκετοί.


Αλλά είπαμε στρατός δουλοπαροίκων.....


Ο κακόμοιρος ο Παπακίτσος δεν μπορούσε να «χωνέψει» τον τρόπο (με κάτι ξύλα, τα οποία βουτούσαμε σε κουτιά με γράσο) που λιπαίναμε τις ερπύστριες, ή τον τρόπο που αλλάζαμε τις μπαταρίες.


"Καλά δεν έχουν πάρει είδηση ότι υπάρχουν ειδικά πιστόλια, καλά δεν ξέρουν ότι υπάρχουν πτυσσόμενες σκάλες;"


Δεν κοστίζαν πολλά.


Ένα F16 λιγότερο και θα εφοδιάζαν όλο τον στρατό με αυτά και με πολλά άλλα.


Λοιπόν εκείνη την ημέρα είχε έρθει ο Α/ΓΕΕΘΑ στην Αυλώνα (αν θυμάμαι καλά ο γνωστός ναύαρχος των Ιμίων), μαζί με κάποιον άλλο ξένο Στρατηγό.


Χτύπησε η καραμούζα για φαΐ και δεν θέλανε να μας πάνε, γιατί θα περνούσαμε μπροστά από το Διοικητήριο.


Καθόμασταν στο υπόστεγο και κουβεντιάζαμε για γκόμενες με τον Λοχία και παραπονιόμασταν.


"Δεν μπορώ παιδιά. Έτσι διέταξε ο .. "(«παρανοϊκός» ήθελε να πει, αλλά κόπηκε).


Κάποια στιγμή την είπα πάλι την φιλοσοφία μου:


« Κοιτάξτε ο Στρατός βασίζεται στους κανονισμούς. Και ο κανονισμός λέει ότι αυτή την ώρα οι άνδρες πάνε για φαγητό. Δεν είναι κακό να μας δει να περνάμε από μπροστά του ο Στρατηγός, κακό θα είναι αν δεν μας δει!»


Νευριάζει ο Λόχας και με διατάζει να πάω να αναφερθώ στον επικεφαλής αξιωματικό (τον «παρανοϊκό» δηλ.).


Τι να κάνω, πάω κι όποιον πάρει ο χάρος...


Προσοχή, κανονική αναφορά, αγριοκοίταγμα και μετά:


«Πες στον Λοχία να σας πάει, με βήμα όμως και φωνή».


Σκέφτηκα «τη γλίτωσα»..


Μάλλον όμως θα σκέφτηκε κι αυτός ότι κάποιο μεγάλο «βύσμα» θα έχω για να τα λέω αυτά, γιατί σε 3 μέρες που έμαθε «τι καπνό φουμάρω» έφαγα την γνωστή 10ήμερο κράτηση για τις κουβέρτες.


Στο ΚΨΜ με έστειλε ένας άλλος αξιωματικός, που τον γνώρισα ένα Σαββάτο βράδυ που ήμουνα στον Ουλαμό Επιφυλακής, δηλαδή αγγαρειών. Ρώτησε αν ήξερε κάποιος λίγο από Ψαλτική, λίγο να βοηθήσει έναν Παπά σε μια λειτουργία.


Την άλλη μέρα, βρέθηκα με τον Στρατιωτικό Παπά σε ένα ξωκλήσι, μετά μπήκα στην χορωδία που θα έψελνε το Πάσχα.


Εκεί στις πρόβες, μια και είχαμε πιάσει κουβέντα για τα εκκλησιαστικά, όπου εγώ του έκρυβα την κριτική μου ματιά απέναντι σε πολλά, του είπα τα παράπονά μου για τον συνάδελφό του. Στο τέλος της Εβδομάδας, είχα πάει στο ΚΨΜ και σε άλλη Ίλη, όπου έχασα και ένα μέρος της εκπαίδευσης.


Νευριάζω λοιπόν όταν ακούω ότι δεν μπορεί να στελεχωθεί ο στρατός με εφέδρους πια, άλλα πράγματα φταίνε.


Να κι ένα επεισόδιο από μια βολή.


Γενικά πρέπει να σημειώσω ότι όλα σχεδόν τα στελέχη τα έπιανε ένας πανικός στις βολές.


Πράγμα που μας το μετέδιδαν.


Δεν είχε στηθεί καλά το πράγμα για να βάζουν ανίδεους ανθρώπους στο νόημα.


Δεν ξεκινούσαν από ένα (λέω εγώ, ο μη ειδικός) κανονικό σκοπευτήριο με αεροβόλο όπλο, αλλά αμέσως με τα τζι 3, που πάθαιναν συχνά εμπλοκή.


Αντί για αυτό, κάναμε στη χάση και τη φέξη βολή, με ένα άγχος να φύγουν γρήγορα οι σφαίρες, να τελειώνουμε.


Πριν φύγω από την Αυλώνα, ήδη είχα ονομαστεί Λοχίας, κάναμε την τελευταία βολή.


Δεν είχα μεγάλο ποσοστό επιτυχίας και επειδή ένα φίλος μου, που έριχνε καλύτερα, είχε γίνει δεκανέας, ήθελα να αποδείξω στον εαυτό μου «κάτι».


Κάθισα λοιπόν σιγά- σιγά, να στοχεύω καλά.


Έμεινα τελευταίος.


Ο Μον. Υπάξ από πάνω μου, νόμισε ότι του είχα κάνει σημάδι ότι τέλειωσα και έδωσε το σχετικό σήμα.


Ευτυχώς τον άκουσα και γύρισα και του είπα ότι δεν τελείωσα ...


4 μέρες κράτηση, ενώ το ίδιο βράδυ θα έφευγα με τιμητική άδεια γιατί ο ουλαμός μας τα πήγε καλά στην επιθεώρηση.


Δεν άντεξα, η αδικία με τρέλανε, παραπονέθηκα στον Ίλαρχο.


Ο ήρεμος μα επιτιμητικός τρόπος που με αντιμετώπισε, με έκανε να μη θέλω να "ξαναρίξω" το εαυτό μου για μια άδεια.


Την άλλη μέρα, βέβαια μου τη χάρισε και έφυγα για την άδεια και γύρισα για να πάρω τα πράγματα μου και να φύγω για τη Μονάδα.


Πρέπει να δημιουργήσουν στο στρατό σωστές υποδομές εκπαίδευσης εφέδρων και σωστή επιλογή και οργάνωση του προσωπικού τους. Εκεί ίσως παιχτούν περισσότερα πράγματα, παρά σε αγορές του αιώνα.


http://tsouknida.blogspot.com/2007/01/3.html


Σάββατο, Ιανουαρίου 13, 2007


Τουαλετάρχης στα Ίμια no2


Σήμερα είδα στην «Ελευθεροτυπία» ένα εκτενές αφιέρωμα στη στρατιωτική Θητεία...


Επίσης, παρά τις εμβριθείς «αντιτρομοκρατικές» αναλύσεις, τελικά ούτε τα κανάλια άφησαν εντελώς στην πάντα τους "λουφαδόρους".


Σήμερα το πρωί, παρέα με 2 φίλους συζητήσαμε τα σχετικά και θα σημειώσω που φάνηκε να συμφωνούμε εμείς οι μη ειδικοί. (Έχουμε βέβαια υπηρετήσει όλοι, σε διαφορετικά σώματα- ο ένας μάλιστα στο ναυτικό- σε διαφορετικές εποχές και διαφορετικά μέρη.)


Καταρχήν συμφωνήσαμε ότι πρέπει να υπάρχει θητεία.


Από ότι είδα στην εφημερίδα, οι περισσότερες χώρες έχουν έστω και λίγους μήνες.


Από την άλλη, είπαμε ότι πρέπει να αλλάξει το σύστημα και να υπάρχει κατανόηση της πραγματικότητας και των αναγκών των νέων.


Γιατί , για παράδειγμα, να υποχρεώσεις έναν αθλητή, στην πιο κρίσιμη φάση της καριέρας του, να διακόψει τους αγώνες του ( εσωτερικού – εξωτερικού) και το προπονητικό του πρόγραμμα για ένα τουλάχιστον χρόνο;


Ακόμα και όταν πεις ότι θα δημιουργήσεις ιδιαίτερες συνθήκες γι αυτόν, έχεις δημιουργήσει την βάση για να λουφάρουν άλλοι τόσοι «ψευτο-αθλητές».


Άσε που η εξαίρεση είναι ένα κακό παράδειγμα για τον Στρατό.


Αυτό που όλοι είδαμε καλό είναι μέχρι τα 22 χρόνια του καθενός να υπάρχει ένας μικρό χρονικό διάστημα (2-3 μήνες), διάστημα που ο καθένας θα μπορεί να διαλέγει πότε θα εκπληρώσει, διάστημα στο οποίο ο καθένας- ακόμα και ο αθλητής μπορεί- θα κάνει την βασική στρατιωτική του θητεία.


Αυτό το πολύ τρίμηνο, θα είναι δόκιμος οπλίτης, θα εκπαιδεύεται στα πολύ βασικά και των τριών κλάδων των Ε.Δ. (Πράγματα που θα του είναι χρήσιμα σε τυχόν επιστράτευση του και όχι ηλίθιες οπλοασκήσεις.... Αν είναι να γίνει τσολιάς, θα εκπαιδευτεί μετά.)


Την εκπαίδευση θα την αναλαμβάνουν ειδικά επιλεγμένοι και καταρτισμένοι αξιωματικοί και υπαξιωματικοί καριέρας, οι οποίοι κάθε 5-6 χρόνια θα αλλάζουν, για να μην δημιουργούνται κυκλώματα.


Αυτοί βλέποντας τα ταλέντα του, τις ικανότητές του και άλλα προσόντα του, θα κάνουν 2-3 εναλλακτικές προτάσεις σε πιο Κλάδο, Όπλο ή Σώμα θα πάει ο έφεδρος και τι ειδικότητα θα έχει.


Η Στρατολογία από κει και πέρα, το μόνο που θα κάνει, είναι ανάλογα με τις ανάγκες της να διαλέγει μια από τις τρεις προτάσεις.


Στην διάρκεια αυτής της εκπαίδευσης, οι οπλίτες δεν θα έχουν βάσει νόμου πάνω από 2 υπηρεσίες την εβδομάδα. Αν χρειάζονται φρουροί παραπάνω, θα φυλάνε άλλοι. Ο στρατιώτης θα πληρώνεται τουλάχιστον με το ελάχιστο ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη.


Από κει και πέρα, ο καθένας θα έχει άλλους 5-6 μήνες υποχρεωτικής θητείας, τους οποίους θα μπορεί να υπηρετήσει ακόμα και τμηματικά σε συμφωνία με την στρατολογία του, ή να εξαγοράσει .


Όποιος οπλίτης θέλει, στο μέσον της υποχρεωτικής του θητείας, δηλώνει να γίνει επαγγελματίας οπλίτης και γίνεται μόνο όταν η μικρή «καριέρα» του στο στρατό είναι σύμφωνη.


Όλοι διαπιστώσαμε ότι οι περισσότεροι μισθοφόροι φαντάροι δυστυχώς δεν ανταποκρίνονταν- τουλάχιστον όσο υπηρετούσαμε εμείς- στα κριτήρια για τα οποία προσελήφθησαν: Θα εκπαιδευτούνε καλά στα σύγχρονα όπλα κλπ…. .


(Πως φαίνεται πως όποιοι πολιτικοί και γραφιάδες τα λένε αυτά, δεν έχουν υπηρετήσει πραγματικά, αφού δεν γνωρίζουν την καθημερινότητα μιας μονάδας!).


Ο στρατιώτης πάλι θα πληρώνεται τουλάχιστον με το ελάχιστο ημερομίσθιο του ανειδίκευτου εργάτη.


Τον τελευταίο μήνα, όσοι θέλουν από τους εφέδρους οπλίτες και επιλεγούν τελικά με ένα σύστημα μορίων, γίνονται υπαξιωματικοί και κάθονται ένα –δύο μήνες παραπάνω στο στρατό.


Από αυτούς πάλι με το σύστημα μορίων κάποιοι θα γίνουν αφού περάσουν τις γνωστές σχολές, «Δόκιμοι Έφεδροι Αξιωματικοί», και θα υπηρετήσουν, σαν αξιωματικοί πια, άλλον ένα χρόνο.


Σε όλη αυτή την παραπάνω θητεία οι έφεδροι θα πληρώνονται όσο και οι επαγγελματίες του ίδιου βαθμού.


Θα υπάρχει ένα σύστημα πληρωμένων εθελοντικών Βραχέων Ανακατατάξεων για όλους τους εφέδρους (με την ανεργία που υπάρχει θα πάνε αρκετοί), όταν υπάρχει λόγος, π.χ. όταν χρειάζεται συμπλήρωση του αριθμού του στρατεύματος.


Για εκπαίδευση βέβαια και για ύψιστης σημασίας αμυντικούς λόγους θα γίνεται επιστράτευση μερικών ή όλων των εφέδρων όπως και σήμερα.


Πολλοί θα πούνε, ότι αυτό είναι ένα ακριβό σύστημα εφεδρικού στρατού.


Ίσως, αλλά μόνο με αυτόν τον τρόπο θα διαχωρίσουμε την θέση μας όσοι θέλουμε εφεδρικό στρατό πολιτών και όχι στρατό Δουλοπαροικιών για αγγαρείες.


Αν είναι έτσι, καλά κάνουν και οι γιοι των πατρικίων και «την κάνουν για αλλού»..


 http://tsouknida.blogspot.com/2007/01/no2.html

Πίσω από τις γραμμές μιας ψευδοαναμόρφωσης…

  "ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ"  ΑΠΟΨΕΙΣ 02.01.24 16:00 Αλέξανδρος Σταθακιός*      Σε αρκετές τελευταίες δημόσιες τοποθετήσεις της διο...