Σαν χθες, 14 Μάρτη, πέθανε το 1883 ο Κάρολος Μαρξ μετά από 63 χρόνια πλούσιας ζωής με την οποία μπόρεσε να σημαδέψει τους "Νέους Χρόνους", όσο λίγοι άλλοι, που μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού.
Ήμουν 16 χρονών όταν έπεσε στα χέρια μου το "Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος ".
Τότε ήρθα σε επαφή πρώτη φορά με τον Κάρολο.
Είχα γίνει ήδη Κομμουνιστής και ψαχνόμουν, χωρίς να έχω διαβάσει ούτε μια αράδα Κομμουνιστική.
Μάλλον είχα προετοιμαστεί για "Καλός Σαμαρείτης" από το περιβάλλον μου, αλλά είδα με τη φωτιά της νιότης, ότι όσο και να προσπαθείς να δώσεις λύση ατομικά σε κάποιους, το κοινωνικό κακό όλο και μεγαλώνει.
Το βιβλίο αυτό, όπως και το "Αλφαβητάρι του Κομμουνισμού " (του Μπουχάριν, που τότε ευτυχώς δεν γνώριζα ότι τον φάγανε "σύντροφοι") , ήταν τα μόνα που ήταν προσβάσιμα σε δανειστικές βιβλιοθήκες στη Σάμο. Μετά βρήκα και το "10 μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο" του Τζον Ριντ.
Από τότε έχει καρφωθεί στο μυαλό μου ότι όλος ο Πλούτος της γης ανήκει στα ροζιασμένα χέρια των προγόνων μας και είναι δομική αμαρτία με κάθε έννοια ( Αρχαιοελληνική και Χριστιανική) να τζογάρεται εδώ και κει, διαλύοντας συνήθως κοινωνίες .
Επίσης ότι η Εργασία είναι αυτό που χαρακτηρίζει την Ανθρώπινη φύση και δεν είναι πρέπον για το είδος μας να γίνεται στις εκμεταλλευτικές κοινωνίες μέσον υποδούλωσης και αλλοτρίωσης .
Έχω διαβάσει έκτοτε πολλά, έχω ζήσει πολλά, έχω αλλάξει και με έχουν αλλάξει πολλά.
Όμως αυτά τα δύο είναι σταθερές που με καθορίζουν.
Υπό αυτή την έννοια είμαι Μαρξιστής, αν και ο ίδιος δεν ήθελε να είμαστε Μαρξιστές , αλλά μας παρακίνησε να αναζητούμε και να αγωνιζόμαστε για την Ελευθερία σε όλο το βάθος της. Μπορεί να επέλεξε την Εργατική τάξη ως μέσο για αυτό, επειδή τότε έβλεπε ότι "έχει να χάσει μόνο τις αλυσίδες της".
Σήμερα έχουμε δει κι άλλα πολλά , αλλά από Ελευθερία είμαστε στον ίδιο και χειρότερο βαθμό.
Το έργο του, το οποίο έχει προκαλέσει πάμπολλα κινήματα, με κυρίαρχο -αλλά όχι μοναδικό- τη "Mεγάλη Σοβιετική Επανάσταση", αντέχει ακόμα. ( Ένα καλό άρθρο για αυτό εδώ .)
Η δύναμη με την οποία μπήκε στην Ιστορία και η εσχατολογική πίστη που ενέπνευσε σε όλα τα μήκη της γης, του έδωσαν και τον χαρακτηρισμό "5ο Ευαγγέλιο". Οι θεωρητικοί του Μαρξισμού συνήθως απορρίπτουν σαν τον διάβολο το λιβάνι αυτόν τον χαρακτηρισμό. Επειδή ταυτίζουν το Ευαγγέλιο με τον δογματισμό. Αιώνες θεσμικού χριστιανισμού, σχολαστικισμού και πουριτανισμού έδωσαν αυτή την διάσταση. Εμείς όμως, όσοι ασχολούμαστε με τα Bιβλικά, ξέρουμε κι άλλες.
Ενδεχομένως αυτή η αισιόδοξη προοπτική της εξάλειψης κάθε "εκμετάλλευσης (και καταπίεσης) ανθρώπου από άνθρωπο" και η αναζήτηση μιας Κοινωνίας που η εργασία θα προέρχεται "από τον καθένα σύμφωνα με τις δυνατότητές του", τα δε αγαθά θα πηγαίνουν "στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του" να μας φαίνονται σήμερα εντελώς ουτοπικά πράγματα.
Αντίθετα όμως, αυτή η σύνδεση της διαλεκτικής κίνησης της Ιστορίας με ένα Αριστοτελικό "τέλος", λείπει από τον κύκλο των «μεταμοντέρνων
αφηγημάτων» που ζούμε και έφτασε στο τέρμα του .
Δεν a priori ένας «ουτοπικός» στόχος ανώφελος για την κίνηση του Ανθρώπου και της Ιστορίας του: Κινεί τα πράγματα
προωθητικά προς κάτι που ποτέ δεν μπορεί να προσεγγιστεί στο παρόν απόλυτα. Πάντως τα κινεί πολύ δυναμικά.
Ο "καλός Σαμαρείτης" αυτή την δυναμική χρειάζεται:
Δρώντας μέσα σε έναν "άψυχο κόσμο" , με το ενεργητικό αίτημα αλλαγής του, θα αποτελέσει τον έναν διαλεκτικό πόλο , την "φωτιά μέσα στο νερό".
Αλλιώς καταλήγει απλώς "παυσίπονο". (Έτσι λειτουργούσε το όπιο τον καιρό του Μαρξ.)
Όχι ότι είναι κακό a priori και το παυσίπονο.
Ευτυχώς όμως, υπάρχουμε κάποιοι που πιστεύουμε ότι ο Κόσμος μας "δεν χάλασε εντελώς" για να παραμείνουμε στην "παρηγορητική φροντίδα".
Μια καλή και ευσύνοπτη βιογραφία του δημοσιεύτηκε εδώ.
